روش مقایسه اقتصادی
- ارزش فعلی
Net Present Value (worth)
- یکنواخت سالیانه
- نرخ بازگشت سرمایه
ROR : Rate Of Return
- نسبت منافع به مخارج(هزینه - فایده)
Cost-Benefit Analysis
- ارزش خالص معادل یکنواخت
NUW - NUV
-
دوره بازگشت سرمایه
-
جرالد اسمیت
مقایسه ارزش فعلی
\(NPW= PB - PC > 0 => economic\)
هزینه منفی درآمد مثبت
مثال 1
مثال 1-6- دو ماشین A و B را با اطلاعات زیر از طریق ارزش فعلی مقایسه نمائید .
حداقل نرخ جذب کننده 10 % در سال فرض می شود .
| B نوع | A نوع | |
|---|---|---|
| 3500 | 2500 | هزینه اولیه |
| 700 | 900 | هزینه عملیاتی سالیانه |
| 350 | 200 | ارزش اسقاطی |
| 5 | 5 | عمر مفید |
پاسخ مثال 1-6
\(NPV_A=-2500\)
\(-900(\frac{P}{A},10,5)\)
\(+200(\frac{P}{F},10,5)=-5787.7\)
\((\frac{P}{A},10,5)=3.791\)
\((\frac{P}{F},10,5)=0.6209\)

\(NPV_B=3500\)
\(-700(\frac{P}{A},10,5)\)
\(+350(\frac{P}{A},10,5)=4936.4\)
\((\frac{P}{A},10,5)=3.791\)
\((\frac{P}{A},10,5)=0.6209\)

\(NPV_A \lt NVP_B =>\) طرح B اقتصادی تر است.
مثال 2
مثال 2-6- یک کارخانه سازنده ماشین های لباسشوئی ، خرید یک جرثقیل سقفی را بررسی می کند . هزینه اولیه این جرثقیل 48000 با ارزش اسقاطی 5000 بعد از 4 سال می باشد . درآمد سالیانه حاصل از این جرثقیل 15000 واحد پولی و هزینه های تعمیرات و نگهداری سالیانه 3500 واحد پولی پیش بینی شده است . اگر کارخانه در جستجوی نرخ بازگشت سرمایه 20 % در سال باشد آیا خرید این جرثقیل را توصیه می کنید ؟
پاسخ مثال 2-6
هزینه اولیه 48K
ارزش اسقاطی 5K
دوره 4
درآمد سالیانه 15K
هزینه تعمیر و نگهداری سالیانه 3.5K
نرخ جذاب 20%
\(NPV=-48\)
\(+15(\frac{P}{A},20,4)\)
\(-3.5(\frac{P}{A},20,3)\)
\(+5(\frac{P}{F},20,4)=-11.2 \lt 0 =>\) غیر اقتصادی
\((\frac{P}{A},20,4)=2.589\)
\((\frac{P}{A},20,3)=2.106\)
\((\frac{P}{F},20,4)=0.4823\)

مثال 3
مثال 3-6- یک کارخانه تولیدی در مورد انتخاب یکی از دو ماشین A و B با مشخصات زیر در حال تصمیم گیری است :
کدام یک از دو ماشین A و B باید انتخاب و خریداری شود ، اگر حداقل نرخ جذب کننده کارخانه تولیدی 15 % در سال باشد .
| B نوع | A نوع | |
|---|---|---|
| 18000 | 11000 | هزینه اولیه |
| 3100 | 3500 | هزینه عملیاتی سالیانه |
| 2000 | 1000 | ارزش اسقاطی |
| 9 | 6 | عمر مفید |
پاسخ مثال 3-6
\(NPV_A=-11\)
\(-3.5(\frac{P}{A},15,18)\)
\(-11(\frac{P}{F},15,6)\)
\(-11(\frac{P}{F},15,12)\)
\(+1(\frac{P}{F},15,6)\)
\(+1(\frac{P}{F},15,12)\)
\(+1(\frac{P}{F},15,18)=-38.6\)

\(NPV_B=-18\)
\(-18(\frac{P}{F},15,9)\)
\(-3.1(\frac{P}{A},15,18)\)
\(+2(\frac{P}{F},15,9)\)
\(+2(\frac{P}{F},15,18)=-41.4\)
\((\frac{P}{F},15,9)=0.2843\)
\((\frac{P}{A},15,18)=6.128\)
\((\frac{P}{F},15,6)=0.4323\)
\((\frac{P}{F},15,12)=0.1869\)
\((\frac{P}{F},15,18)=0.0808\)

\(NPV_A \gt NPV_A\) گزینه A اقتصادی تر است .
مثال 4
مثال 4-6- یک شرکت قطعات الکترونیکی برای حمل و نقل قطعات ، دو طرح را بررسی می کند . طرح (I) شامل خرید دو لیفت تراک و تعدادی پالت و طرح (II) شامل یک نقاله مکانیکی است . اطلاعات مربوط به دو طرح در جدول زیر نشان داده شده است :
| I طرح | II طرح | ||
|---|---|---|---|
| (L) یک لیفت تراک | (P) پالتها | (C) نقاله مکانیکی | |
| 45000 | 28000 | 175000 | هزینه اولیه |
| 6000 | 300 | 2500 | هزینه عملیاتی سالیانه |
| 5000 | 2000 | 10000 | ارزش اسقاطی |
| 8 | 12 | 24 | عمر مفید |
پاسخ مثال 4-6
\(NPV_P=-28-0.3(\frac{P}{A},10,24)\)
\(-(28-2)(\frac{P}{F},10,12)\)
\(+2(\frac{P}{F},10,24)=-38.777K\)
\((\frac{P}{A},10,24)=8.988\)
\((\frac{P}{F},10,12)=0.3186\)
\((\frac{P}{A},10,24)=0.1015\)
\(NPV_L=-45\)
\(-6(\frac{P}{A},10,24)\)
\(-(45-5)(\frac{P}{F},10,8)\)
\((45-5)(\frac{P}{F},10,16)\)
\(+5(\frac{P}{F},10,24)=-125.78K\)
\((\frac{P}{F},10,8)=0.4665\)
\((\frac{P}{F},10,16)=0.2176\)

\(NPV_I=NPV_P+2NPV_L\)
\(=-290.34\)
\(NPV_{II}=-175-2.5(\frac{P}{A},10,24)\)
\(+(\frac{P}{F},10,24)=-196.45\)
\(NPV_I \lt NPV_{II}\)
مورد دوم اقتصادی تر است .

مقایسه یکنواخت سالیانه
\(NEUA = EUAB - EUAC > 0 => economic\)
مستقل از عمر پروژه
عمر نابرابر
عمر نامحدود
مثال 1
مثال 1-7- هزینه اولیه یک ماشین 80000 واحد پولی و ارزش اسقاطی آن پس از 8 سال برابر با 5000 واحد پولی پیش بینی شده است . هزینه عملیاتی این ماشین در سال برابر است با 9000 واحد پولی . اگر حداقل نرخ جذب کننده را 6% فرض کنیم مقدار هزینه سالیانه یکنواخت (EUAC) را محاسبه کنید .
پاسخ مثال 1
هزینه اولیه 80K
دوره 8
ارزش اسقاطی 5K
هزینه عملیاتی 9K
نرخ جذاب 6K
\(NVC=50(\frac{A}{P},6,8)\)
\(+9\)
\(-5(\frac{A}{F},6,8)\)
\(=21.975K\)
\((\frac{A}{P},6,8)=0.1610\)
\((\frac{A}{F},6,8)=0.1010\)

مثال 2
مثال 4-7- یک شرکت پخش کننده دارو برای توزیع داروها در سراسر شهر خرید 5 وانت را بررسی می کند . قیمت اولیه هر وانت 46000 واحد پولی و ارزش اسقاطی پس از 5 سال 3000 واحد پولی خواهد بود . هزینه های بیمه ، تعمیرات ، بنزین و غیره در سال اول 6500 واحد پولی و همه ساله 500 واحد پولی افزایش می یابد . درآمد سالیانه حاصل از انتها 42000 واحد پولی در سال پیش بینی می شود . اگر حداقل نرخ جذب کننده 10% مورد نظر شرکت باشد آیا خرید وانت ها اقتصادی است ؟
پاسخ مثال 4-7
وانت 5
هزینه اولیه هر وانت 46K
عمر مفید 5
ارزش اسقاطی 3K
هزینه کل 6.5K+0.5K/yr
درآمد سالیانه کل 42K
حداقل نرخ جذاب 10%
\(NVC=(5\times46K)[\frac{A}{P},10,5]\)
\(+6.5\)
\(+0.5[\frac{A}{G},10,5]\)
\(-5\times 3[\frac{A}{F},10,5]\)
\(-42=23.622 \gt 0\) غیر اقتصادی

مثال 3
مثال 6-7- دو پمپ بنزین توربینی A و B را با مشخصات زیر در اختیار داریم . اگر حداقل نرخ جذب کننده 15 % فرض می شود خرید کدام را توصیه می کنید ؟
| B | A | |
|---|---|---|
| 36000 | 26000 | هزینه اولیه |
| 300 | 800 | هزینه تعمیرات سالیانه |
| 9600 | 11000 | هزینه پرسنلی سالیانه |
| 3000 | 2000 | ارزش اسقاطی |
| 10 | 6 | عمر مفید |
پاسخ مثال 6-7
\(NVC_A=26(\frac{A}{P},15,6)\)
\(+11\)
\(-2(\frac{A}{F},15,6)\)
\(+0.8(\frac{P}{A},15,5)(\frac{A}{P},15,6)\)
\(=18.35K\)

\(NVC_B=36(\frac{A}{P},15,10)\)
\(+9.6\)
\(-3(\frac{A}{F},15,10)\)
\(+0.3(\frac{P}{A},15,9)(\frac{A}{P},15,10)\)
\(=16.91K\)

مورد B اقتصادی تر است .
مثال 4
مثال 4-6- یک شرکت قطعات الکترونیکی برای حمل و نقل قطعات ، دو طرح را بررسی می کند . طرح (I) شامل خرید دو لیفت تراک و تعدادی پالت و طرح (II) شامل یک نقاله مکانیکی است . اطلاعات مربوط به دو طرح در جدول زیر نشان داده شده
| I طرح | II طرح | ||
|---|---|---|---|
| (L) یک لیفت تراک | (P) پالتها | (C) نقاله مکانیکی | |
| 45000 | 28000 | 175000 | هزینه اولیه |
| 6000 | 300 | 2500 | هزینه عملیاتی سالیانه |
| 5000 | 2000 | 10000 | ارزش اسقاطی |
| 8 | 12 | 24 | عمر مفید |
پاسخ مثال 4-6
\(NVC_I=45(\frac{A}{P},10,8)\)
\(+6\)
\(-5(\frac{A}{F},10,8)=13.99\)
\(13.99\times 2 =28K\)

\(NVC=28(\frac{A}{P},10,12)\)
\(+0.3\)
\(-2(\frac{A}{F},10,12)=4.31K\)

\(NVC{II}=175(\frac{A}{P},10,24)\)
\(+2.5\)
\(-10(\frac{A}{F},10,24)=20.86K\)

\(28+4.31 \gt 20.86\)
طرح دومی اقتصادی تر است .